Karar vermek günlük yaşamın büyük (ve bazen acı verici) bir parçasıdır, ancak Stoacılık zihniyetinizi değiştirerek süreci kolaylaştırmaya yardımcı olabilir. İşte bilmeniz gerekenler.
Ortalama bir insanın günde 35.000'den fazla karar verdiği tahmin ediliyor; bu da yaklaşık her iki saniyede bir karar anlamına geliyor! Ne giyeceğimizden ne yiyeceğimize ve ne zaman uyuyacağımıza kadar, karar verme günlük hayatımıza nüfuz eder ve insanların yüzyıllardır bu süreci kolaylaştırmak için yardım aramaları şaşırtıcı değildir. Neyse ki, hayatınızın bu yönünü kolaylaştırmaya yardımcı olacak birçok yol var ve en iyilerinden biri Stoacı yöntemleri kullanmak.
Stoacılık Bir Yaşam Felsefesidir
Stoacılık, MÖ 300 yıllarında Citiumlu Helenist Zeno tarafından geliştirilen eski bir felsefedir. İnançları kısa sürede takipçilerinin ilgisini çekmiş ve Stoacılık kısa sürede en popüler yaşam biçimlerinden biri haline gelmiştir. Yunanistan ve Roma'ya yayılan Stoacılık bilgeliğin, erdemin ve doğayla uyum içinde yaşamanın önemini vurgular. Stoacılar genellikle sert ve acımasız olarak algılansa da, inançları kısmen basit düşünme biçimleri sayesinde neşeli bir yaşam sürmelerini sağlamıştır. Günümüzde, öğretileri mutluluğa ulaşmaktan başarıyı artırmaya kadar her konuda yardımcı olabilir. Ancak Stoacılık karar verme sürecinde özellikle işe yarar çünkü temel yöntemleri zihninizi boşaltmak, odağınızı keskinleştirmek ve önceliklerinizi sınıflandırmak için faydalıdır.
Akıl ve Mantığa Değer Verir
Stoacılığın en önemli görüşü logos'un ya da Evrensel Aklın üstün olduğudur. Zeno'nun temel inancı, iyi yaşamak için kişinin akılla uyum içinde yaşaması gerektiğiydi. Kararlarla dolu bir dünyada, bu, iyi yaşamak için kişinin akılla uyum içinde kararlar vermesi gerektiği anlamına gelir. Basitçe söylemek gerekirse, makul (mantıklı) seçimler yapılması gerekir.
Kulağa çok açık gelebilir - kim mantıksız bir seçeneği tercih eder ki? - Ancak pratikte göründüğünden daha zordur. Stoacılar yüzyıllar boyunca nasıl akla uygun yaşayacakları konusunda mücadele etmişlerdir. Günümüzde daha net gerçeklere ve verilere sahibiz ve bunları seçimlerimize rehberlik etmek için kullanabiliriz.
Ve Alınacak Kararların Sayısını Azaltmaya Yardımcı Olur
Her gün yapılacak on binlerce seçim varken, bu kararları yarıya indirmek büyük bir zaman tasarrufu sağlayacaktır. Neyse ki Stoacılığın mükemmel bir çözümü var: Kontrol edemediklerinizi bir kenara bırakın.
Stoacılar dünyadaki her şeyin içine sığabileceği iki kategori olduğuna inanıyordu: kontrol edebildikleriniz (yani düşünceleriniz ve eylemleriniz) ve edemedikleriniz (diğer her şey). Neden kontrolünüzde olmayan şeyler hakkında düşünerek zaman kaybedesiniz ki? Aldığınız hiçbir kararın bir etkisi olmayacaktır, bu yüzden onu zihninizden atın, onun için endişelenmeyin ve enerjinizi hala vermeniz gereken binlerce diğer karar için saklayın.
Stoacılık Sizi Dış Etkenlerden Uzak Tutar
Stoacılar - belki de kötü şöhretli bir şekilde - kayıtsızlık doktrinleriyle tanınırlar. Kendinizi dış etkilerden ayırmanın hayati önem taşıdığına inanırlar. Kendilerini kendileri dışındaki her şeye karşı kayıtsız kılmayı ve en iyiye ulaşma arayışlarını hedeflerler. Bu ciddi bir yaşam tarzı gibi görünse de, karar verirken son derece faydalı olabilir. Kendinizi bir seçim yapmaya zorlanmış hissetmek yerine, ihtiyaçlarınıza öncelik vermekte ve başkalarının beklentisi olmasa bile sizin için en mantıklı yolu seçmekte özgürsünüzdür. Stoacılık size kendinizi başkalarının ihtiyaçlarından nasıl bağımsız tutacağınızı öğretebilir; bu da verebileceğiniz en iyi kararı vermenin önemli bir parçasıdır.
Olayları Perspektife Oturtur
Stoacılar "memento mori" ya da Latince'de "ölümü hatırlama" taraftarlarıdır. Uygulama oldukça basittir: Bir kararın en kötü sonucunu (genellikle ölüm) düşünür ve bunu kabullenirsiniz. O zaman, gerçekleşen her şey o kadar da kötü görünmez. En kötüsünü beklerseniz, asla hayal kırıklığına uğramazsınız.
Kararlar için bu zihniyeti korumak, insanların bir seçimin istedikleri gibi gitmeyebileceğini, ancak bunun en kötü durum senaryosu olmayacağını kabul etmelerini sağlar. Her kararın önemini -ya da önemsizliğini- vurgular ve potansiyel sonuçları bir perspektife oturtur. Ve eğer kararınız ölümle sonuçlanırsa, en azından zihinsel olarak buna hazırlanmış olursunuz.
Stoacılar Bize Sonuçların Önemli Olmadığını Hatırlatır
Günün sonunda, önemli bir Stoacı öğreti tüm karar verme süreçlerini bir perspektife oturtur: niyetler sonuçlardan daha önemlidir. Pek çok kişi için karar vermenin en korkutucu yanlarından biri, bir noktada bunun sonuçlarıyla yüzleşmek zorunda kalacak olmaktır. Ancak Stoacılık bize sonuçların önemli olmadığını hatırlatır. Bir karar verme sürecinden geçtiniz - sadece bugün 35.000'den fazla karar verdiniz - belirli sonuçlara ulaşmayı amaçlıyorsunuz. Sonuçlar için endişelenerek sinir bozucu süreci uzatmayın. Mümkün olan her şeyi yaptınız ve bundan sonra ne olacağı artık size bağlı değil.
Not: Natalie Noland’a ait bu yazı, https://www.thecollector.com adlı siteden alınmış ve www.felsefearenasi.com.tr editörleri tarafından Türkçeye çevrilmiştir:
Comments